Buurtsuper van Santen

Albert van Santen is de eigenaar van Buurtsuper van Santen op het hoekje Cornelis Krusemanstraat en Hendrik Jacobszstraat. Een vriendelijk winkeltje: gezellige etalage, op de stoep twee boompjes in een pot, bakken vol met bloemen, een picknicktafel en een kleurige parasol. Binnen is het of je terug stapt in de tijd. Dit is een buurtwinkel waar de winkelier zijn klanten kent en waar nog tijd is voor een praatje. 

Al veertig jaar bestaat de buurtsuper. Eerst was de winkel van Jan en Ineke van Santen. Sinds acht jaar heeft Albert het heft in handen. 

Toen ik begon aan mijn stadsetnografisch onderzoek naar de sociale functies van deze buurtwinkel dacht ik dat Buurtsuper van Santen helemaal klopte met het nostalgische beeld van de winkel op de hoek. Na tientallen interviews met de klanten en de winkeliers en minstens zoveel observaties in de winkel en de buurt, ben ik erachter gekomen dat het niet zo gemakkelijk is om de functie van de winkel aan te duiden.

Jan vertelde prachtige verhalen over de duizenden oliebollen die hij bakte: ‘Van november tot maart stond ik oliebollen te bakken, zo’n twee keer in de week. Hele schalen stonden er dan in de winkel. De mensen kwamen daar speciaal voor. Dat was iets aparts dat wij hadden. Dat was gewoon super!’ Zowel Jan als zijn vrouw Ineke benadrukken dat ze weinig tijd hadden voor ‘sociaal gedoe’. Er moest gewoon ontzettend hard gewerkt worden. 

Zoon Albert heeft een andere opvatting: hij denkt juist dat zijn winkel een sociaal punt is in de wijk. Hij houdt de buurt goed in de gaten en kent zijn klanten. 

Veel van de klanten die ik sprak, zien dit anders. Voor hen is het winkeltje vooral handig voor de vergeten boodschappen en de vlugge aankoop van een pakje sigaretten. De oudere klanten herinneren zich de winkel van vroeger als ontmoetingsplek, vooral Ineke wist veel van de vaste klanten en hield zo een oogje in het zeil.

De opvattingen over de rol van de winkel zijn dus verdeeld. Klanten denken daar anders over dan de winkeliers. Interessant is dat de vorige generatie winkeliers benadrukt dat je de sociale functie van de buurtwinkel niet moet overdrijven, terwijl hun zoon daar zijn handelsmerk van wil maken.