De eerste Amerikaan in Ajax

Joodse belhamel Eddy Hamel

Auteur: Fallback image Paul Beek

Een speler van Joodse afkomst en Amerikaanse nationaliteit woonde in de Rivierenbuurt, hij zou het brengen tot eerste van Ajax 1922-1930 en coach van onder meer Volendam. Onverwachts eindigden hij en zijn gezin in de gaskamers van Auschwitz in 1943.

Eddy Hamel shirt Ajax

Eddy Hamel shirt Ajax

Dit is het verhaal van Eddy Hamel, op 21 oktober 1902 in Upper East Side, Manhattan , New York geboren dus Amerikaan. Zijn ouders Mozes Hamel en Eefje Beek waren in 1901 naar de VS geëmigreerd maar door ontbreken van werk voor Mozes keerden ze juni 1903 weer terug. Mozes pakte zijn werk in de diamantindustrie weer op.

Vanaf zijn 14e begon het voetballeven van Eddy, zijn 1e club was AFC, buren van het al machtige Ajax dat toen nog in het Houten Stadion speelde. Coach Jack Reynolds ontdekte Eddy en hij ging over naar Ajax 1. Daar speelde hij als rechtsbuiten van 1922 tot 1930 tot zijn knieblessure waarna hij het actieve voetbal moest opgeven. Maar hij bleef in de voetbalwereld want hij werd trainer/coach van verschillende teams, soms paar tegelijk: Alcmaria Vitrix uit Alkmaar, de Kennemers ui Beverwijk en ook de als Joods bestempelde Amsterdamse club WV-HEDW. Maar grootste naam was RKSV Volendam, met aantal van al clubs werd hij kampioen.

Vanwege zijn religie werd hij slachtoffer van de Nazi maatregelen die in 1941 de Joden verwijderden uit hun bedrijf en sportclub. Hij was toen pas 39 en stond met lege handen met een gezin, zijn vrouw Johanna Wijnberg trouwde hij in 1929 in lokaal Cats en ze kregen in 1938 tweeling zoons Robert en Paul. Door een misschien ondoordacht moment werd hij op dinsdag 27 oktober op straat opgepakt door rechercheurs van bureau Joodse Zaken omdat hij niet de verplichte Davidsster droeg. Na 2 dagen in bewaring werd hij de 29e overgedragen aan de beruchte SD in de Euterpestraat. Dat bezegelde zijn lot want hij kon helaas zijn Amerikaanse geboortedocument niet tonen anders was hij als uitwissel gevangene naar een ander kamp dan Westerbork gebracht, waar hij en zijn gezin de 30e in terecht kwamen. Na een verblijf in barak 21 en 43 gingen ze 29 januari 1943 op transport "naar het Oosten ", in hun geval Auschwitz. Na aankomst werden Johanna en de jongens meteen vergast maar Eddy werd te werk gesteld en vanwege abces in zijn mond niet meer fit geacht voor werk en vergast op 30 april 1943.

Zo kwam een gruwelijk einde aan levens van de familie Hamel en aan het leven van een voetballer die 125 uitkwam voor Ajax en die Oranje had gehaald ware het niet dat hij Amerikaan was, maar ook voor hun team kwam hij niet uit, ze kenden hem daar helaas niet. 

 

 

Alle rechten voorbehouden

56 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Rijnstraat 137-155 in jaren 30-40

Rijnstraat 137-155 in jaren 30-40

Eddy in Ajax 1927

Eddy in Ajax 1927

Joodse Raadkaart Eddy Hamel

Joodse Raadkaart Eddy Hamel